بزرگان ایرانی در دربار مغول ها: پس از هجوم مغولان به ایران، دانشمندان و بزرگان ایرانی
با به جان خریدن خطرهای زیاد به مغولان نزدیک شدند.
آنها می کوشیدند که خوی خشن و یرانگر بیابانگردان مغول را مهار کنند و مانع خونریزی بیشتر شوند.
بزرگان ایرانی همچنین تلاش می کردند که مغولان را با فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی آشنا کنند
و راه و رسم کشورداری را به آنان بیاموزند.
٭ خواجه نصیرالدین توسی یکی از برجسته ترین دانشمندان مسلمان ایرانی بود که به عنوان مشاور هلاکوخان احترام بسیار یافت.
او در جریان لشکرکشی هلاکو، تلاش زیادی برای حفظ جان مردم و کاهش قتل و غار تهای مغولان کرد.
یکی از کارهای ارزشمند خواجه نصیر، تشویق هلاکو به ساختن رصدخانۀ ٭ مراغه بود.
این رصدخانه به همت خواجه، تبدیل به یک مرکز علمی و تحقیقاتی عظیم شد
که منجمان و دانشمندان زیادی در آن فعّالیت می کردند.
رصدخانهٔ مراغه به وسایل اخترشناسی و کتابخانهٔ بزرگی، مجهز بود.